Wielu przedsiębiorców zastanawia się co zrobić, jeśli przebywają na zwolnieniu lekarskim. Taka sytuacja jest trudna i stresująca, bo z jednej strony przedsiębiorca przecież też czasami choruje, a z drugiej nie chce utracić ciężko wypracowanej stabilności swojej firmy. W tym artykule dowiesz się jak można sobie z tym poradzić.
Zanim jednak przejdziemy do opisania przykładów, należy jasno podkreślić jedną rzecz. Zgodnie z Art. 17 ustęp 1 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa „Ubezpieczony wykonujący w okresie orzeczonej niezdolności do pracy pracę zarobkową lub wykorzystujący zwolnienie od pracy w sposób niezgodny z celem tego zwolnienia traci prawo do zasiłku chorobowego za cały okres tego zwolnienia.”
Zatem w trakcie przebywania na zwolnieniu zarówno pracownik etatowy, jak i właściciel działalności gospodarczej nie mogą podejmować żadnej pracy zarobkowej. Dotyczy to zarówno pracy legalnie, pracy na czarno, jak i wszystkich czynności, które mogłyby opóźnić powrót do zdrowia.
Natomiast w życiu każdego zdarzają się sytuacje, że przychodzi okres choroby, a stresowanie się tym, czy będzie do czego wracać w firmie, z pewnością nie ułatwia procesu zdrowienia. Są natomiast rozwiązania, aby móc spać spokojnie.
Na potrzeby tego artykułu rozważymy trzy przykładowe sytuacje, jakie mogą się zdarzyć:
- L4 a działalność gospodarcza bez pracowników
- L4 a działalność gospodarcza gdzie są pracownicy
- L4 z tytułu umowy o pracę a działalność gospodarcza
L4 a działalność gospodarcza bez pracowników
Jednoosobowych działalności gospodarczych jest w Polsce bardzo dużo. To właśnie Ci przedsiębiorcy najbardziej stresują się, gdy pojawia się choroba. Tego typu działalność pozostawiona na kilka tygodni może wpaść w poważne tarapaty. A przecież choroba nie wybiera. Jest jednak rozwiązanie.
W razie choroby możesz zatrudnić pracownika, np. na umowę zlecenia. Najlepiej kogoś zaufanego z rodziny lub wśród Twoich przyjaciół. Kogoś, kto w razie Twojej choroby będzie mógł Cię zastąpić. Warto takiej osobie poza umową zlecenia udzielić pełnomocnictwa do wykonywania wszelkich czynności w Twoim imieniu. Np. podpisywanie umów, przekazywanie dokumentów do księgowej, dostęp do konta bankowego itd. Osoba bliska z pewnością pomoże Tobie za atrakcyjne wynagrodzenie.
UWAGA: Ważne, aby nie był to małżonek/ka, dzieci własne, dzieci drugiego małżonka i dzieci przysposobione, rodzice, macocha, ojczym oraz osoby przysposabiające, jeżeli pozostają z Tobą we wspólnym gospodarstwie domowym. Taka osoba może zostać uznana za osobę współpracującą, co spowoduje konieczność płatności pełnego ZUS za taką osobę tak, jakby prowadziła własną działalność gospodarczą.
Następnie należy dokumentować (zbierać dowody) na to, że ta osoba rzeczywiście świadczy taką pracę za Ciebie. Mogą to być druki maili, zrzuty ekranów postów wrzucanych na media społecznościowe, potwierdzenia przelewów bankowych, billingi telefoniczne rozmów z klientami. Wszelkiego rodzaju dowody, które w razie kontroli ZUS będzie można zaprezentować i zapewnić ZUS, że taka osoba rzeczywiście Ciebie zastępowała jednocześnie dbając o to, aby opierać się pokusie pracy przez Ciebie, bo to może pozbawić Cię zasiłku za cały okres jego trwania.
Pamiętaj, że Ty nie możesz świadczyć żadnej pracy w trakcie L4, ale nie oznacza to, że Twoja działalność ma zostać zawieszona lub zamknięta.
L4 a działalność gospodarcza gdzie są pracownicy
W tym przypadku analogicznie jak w sytuacji opisanej w poprzednim akapicie, należy wdrożyć podobne rozwiązania. Przy czym tutaj jest łatwiej, bo masz pracowników. Zadbaj zatem o jasne przekazanie Twoich obowiązków jednemu z pracowników wraz z koniecznymi pełnomocnictwami. Twoja firma będzie dalej funkcjonować, a Ty wracaj spokojnie do zdrowia. Tutaj ponownie chciałbym podkreślić, że ważne jest aby zbierać dowody na to, że konkretny pracownik rzeczywiście Cię zastępuje, a Ty nie wykonujesz pracy. ZUS w razie kontroli niestety nie uwierzy na słowo.
L4 z tytułu umowy o pracę a działalność gospodarcza
Często zdarza się, że pracownik zatrudniony na umowę o pracę jednocześnie prowadzi działalność gospodarczą. Niestety jeżeli posiadasz L4 z tytułu umowy o pracę, to nie możesz świadczyć pracy zarobkowej w ramach swojej działalności gospodarczej.
Pracownicy czasami oszukują swojego pracodawcę i idą na L4, bo chcą odpocząć, a jednocześnie prowadzą dalej swoją działalność gospodarczą. Takie zachowanie jest nie w porządku. Natomiast tego typu osoby ponoszą bardzo wysokie konsekwencje. Za udowodnione działanie tego typu można nie tylko otrzymać nakaz zwrotu zasiłku za cały okres choroby, ale również pracodawca może w takiej sytuacji zwolnić takiego pracownika dyscyplinarnie.
Jeżeli L4 jest spowodowane chorobą, to można zastosować to samo, co opisane jest w poprzednich akapitach. Zatrudnienie pracownika lub przekazanie obowiązków pracownikowi, jeśli taki jest już zatrudniony, a następnie dokumentowanie tego, że taka osoba zastępuje Cię, a Ty nie świadczysz żadnej pracy.
Podsumowanie
Wielu przedsiębiorców w razie choroby woli dalej pracować, ponieważ boją się, że ich firma może wpaść w tarapaty. Opisane przypadki w tym artykule mogą pomóc wrócić do zdrowia i spać spokojnie. Niezwykle ważne jest – dlatego podkreślam to ponownie – gromadzenie wszelkiego rodzaju dowodów na to, że to ktoś inny świadczy pracę. W razie kontroli to obowiązkiem przedsiębiorcy jest udowodnienie, że nie świadczył pracy w trakcie zwolnienia lekarskiego. Brak tego typu dowodów, nawet jeśli Twoje intencje były dobre, może narazić Ciebie na konieczność zwrotu zasiłku, a jeśli dodatkowo pracujesz na etacie, ryzyko zwolnienia dyscyplinarnego.
